Ayasliya göre bir memur da pazarda bir dükkanci gibidir. Rüsvet aliyorsa, eh, o da gecinecek... Bir memur rüsvet alir da isi yapmazsa, bu, bir bakkalin parayi alip mali vermemesi gibidir. Gözünü acmali, mali kaptirmamali... Bir is icin baska biri cikar da daha fazla verirse, eh, hakkidir. Sen daha cok vereydin
Milli Mücadelede görev alan, daha sonra ögretmenlik, büyükelcilik ve milletvekilligi de yapan Memduh Sevket Esendalin ilk romani Ayasli ve Kiracilari önce Vakit gazetesinde tefrika edilip 1934 yilinda kitaplastirildi, daha sonra 1942de gerceklesen CHP Roman Yarismasinda besincilik ödülünü kazandi.
Cumhuriyetin ilk yillarinin Ankarasinda Ayasli Ibrahim Beyin sahibi oldugu dokuz odali bir apartman katina bir memur tasinir. Burada, degisen Türkiyenin belki de tüm emarelerinin görülebilecegi kisilerle, hayatlarla tanisir. Ise alinmak icin kendisine iltimas gecilmesini rica edenler, yeni tür tüccarlar, cimriler ve cömertler, sosyal hayatta kendini göstermeye baslayan kadinlar karsisinda cekinen erkekler, citkirildim evlilikler, kumar aksamlarinda kirginliklar... Günler gelip gecer, bazisinin hikayesi mutsuz, bazisininki neseyle biter.
Türkiyenin Cehovu diye de anilan Memduh Sevket Esendaldan Ayasli ve Kiracilari, duru bir nehir gibi temiz Türkcesiyle, karakterlerine farkli acilardan bakmaya calisan anlatimiyla, Fethi Nacinin de dedigi gibi ilgincligini koruyan romanlardan.
Ayasli ve Kiracilari adli buyuk roman, yeni kurulan Ankaranin havasinda memleketteki seviye ve zihniyet farklarini kuvvetle gösteren bir eserdir. Bu, hic mutearriz görunmeden her söylemek istedigini söyleyen realizme bugunku edebiyatimiz en canli taraflarindan birini borcludur. -Ahmet Hamdi Tanpinar
